ارزیابی اقتصادی تبصره های تکلیفی در مرغداریهای گوشتی استان خراسان-۱۳۷۸

در دهه گذشته بسیاری از کشور های کم درآمد با استفاده از سیاست اعتبارات ارزان قیمت کشاورزی، میلیونها دلار اعتبارات را به بازاره های مالی روستایی اختصاص دادند. این سیاست یکی از مهم ترین ابزار های اصلی توسعه کشاورزی در این کشور ها به حساب می آمد. هدف اصلی این سیاست  اعطای اعتبارات به کشاورزان خرده پا بود. دلیل اصلی اعطای این اعتبارات به کشاورزان خرده پا بر این عقیده استوار بود که آنان از منابع کافی مالی برای انجام سرمایه گذاری برخوردار نبوده و بنابراین از طریق تامین مالی خواهند توانست بر روی تکنولوژی ها و تجهیزات جدید سرمایه گذاری کرده و روش های جدید تولید را به کار گیرند که در نتیجه آن بهروری و کارآیی در فرآیند تولیدی افزایش یافته و در نهایت موجب افزایش درآمد نیز می شود.

متاسفانه اکثر این سیاست ها در کشور های مختلف به اهداف اصلی خود که همانا افزایش کارآیی و تولید است دست نیافتند. به همین دلیل در حال حاضر سیاستگذاران به دنبال روش های جایگزینی هستند. عده ای معتقدند که تامین مالی باید به وسیله پس انداز ها صورت گیرد نه بوسیله دولت. با این اوصاف بررسی این مساله و تعیین شیوه های جدید و یا روش های جدید تامین مالی از جمله مسایلی که در دنیا مورد بحث است.

در کشور ما نیز هر ساله مبالغ تحت عنوان به تسهیلات تکلیفی برای توسعه تولید، افزایش اشتغال و افزایش درآمد تولید کنندگان منظور می شود که بخش طیور نیز یکی از این بخش ها است. با توجه به اعمال این سیاست باید بررسی شود که آیا به اهداف خود دست یافته است یا نه ؟ این مقاله با بررسی و برآورد کارآیی در دو گروه واحد های مرغداری گوشتی اصلی و شاهد نشان داده است که تفاوت کارآیی میان این دو گروه موجود است به طوری که ۲۶ درصد واحد های مرغداری گوشتی اصلی دارای کارآیی پایین از ۵۹ درصد در حالی که مرغداری های گوشتی شاهد تنها ۴ درصد واحد ها دارای کارایی پایین تر از ۵۰ در صد می باشد. از سوی دیگر تفاوت فاحشی میان بهترین تولید کننده مرغ گوشتی اصلی و و بدترین تولیدکننده مرغ گوشتی اصلی در مقایسه با واحد های تولیدکننده  مرغ گوشتی وجود دارد. بنابراین نتایج نشان میدهد که میزان کارآیی در واحد های مرغداری گوشتی اصلی کمتر از مرغداری های گوشتی شاهدمی باشد که این امر نشان دهنده این واقعیت است که سیاست اعطای اعتبارات یارانه ای به دلایل مختلف از جمله عدم به موقع تزریق اعتبارات به فرآیند تولید کاملا موفق نبوده است.

مرکز تحقیقات روستایی

مسئول :فاطمه پاسبان

سال ۱۳۷۸

ارزیابی اقتصادی تبصره های تکلیفی در مرغداریهای گوشتی استان خراسان-۱۳۷۸